Gözlerimiz o rengârenk çiçekleri aramaya başladı bile.
Her gün eskittiğimiz sokaklarda erguvanlara hasretimiz arttı.
O ruhumuzu okşayan, bize hüznü fısıldayan erguvanlara…
Bir ömrün baharında işte sonbahar.
Gördüğümüz her şey kızıl renklere bürünmüş bir tabloyu andırıyor.
Yahya Kemal’in dediği gibi
‘Mevsim boyunca kendini hissettirir vedâ’.
Yurdundan yuvasından ayrılmış gibi ana kucağı dallardan düşen yapraklar.
Biraz dikkat kesilsek sessiz çığlıklarını duyar gibi oluruz yaprakların.
Kimsesiz çocuklar gibi kalakalmışlardır sokak ortasında…
Ateş düşmüş gibidir titreyen yüreğimize.
Her bir yaprak ilk ve son defa sonbaharını yaşıyor. Bir bozkır yalnızlığı vardır bu demde. Hüzünlüdür sonbahar…
Dışarıda sonbahar ve içimizde son (bir)baharı düşleyen yüreğimiz
Bu hazan şöleninde ruhumuz sükûtu örerken şöyle denize nazır bir yerden tefekküre dalmak isteriz. Bir eylül seherinde ya da akşamın alacakaranlığında gözlerimize takılan ne varsa alır götürür bizi uzaklara… Ömür sonsuza akıp duran bir nehir..
Çoğu kez hicran çoğu kez hasrettir hazana teslim günler.
Yüreğimizi sarsar ansızın gelen yalnızlıklar.
Avare düşlerimiz ışığını arar.
Biraz da ihtiyarlığı hatırlatır bizlere sonbahar.
Bazen hafif hafif çiseleyen yağmurlara eşlik eder gözlerimiz.
İnkisara uğrayan hayallerimizi düşünürüz. Düşünür de visal iklimine yol almaya çalışırız.
Bugünler de geçecek. Bunca hazırlık son (bir) baharda açacak çiçeklerin resmigeçidi için. Der demez ücretini peşin almışçasına kalbimizde üns esintileri esmeye başlar.
Sükûn ah evet sükûn… Serviliklerde, yolda, evde, sükûn her yerde.
Tıpkı mevsimler gibi bir gün ömrün de sonbaharı geliverir.
İnsan kuruyan ağaçları gördükçe bir bir hatırlar geçmiş zamanlardaki sonbaharlarını.
Bir defne dalı olur yeşil renkli ve canlı kalmak ister ruhumuz.
Gençlik yıllarında esen meltemler yerini çoktan poyrazlara bırakmıştır.
Hazanla düşen yapraklara daha yakın hissederiz kendimizi.
Tıpkı ağaçlar gibi yalnızlığı yaşarız en derin biçimde.
Işık huzmeleri ruhumuza hiç uğramamışsa ecel terleri döktürür bizlere
Nedense gönül hep son(bir) baharı yaşamak ister. Huzurlu bir hayat, rengarenk güzellikler, kuş cıvıltıları, ırmak çağıltıları.. Fakat yoktur artık taze bir bahardaki koyun-kuzu meleyişleri, o temaşasına doyulmayan manzaralar.. Artık her ses inleyen bir nağme. Her manzara bir hüzün bestesi..
Bir an için şair gibi ‘Artık çocuk değiliz, susarak da bir şeyler diyebiliriz / Gitme, sonbahar oluyorum, sonrası hiç’ akıldan geçse de yüreği şahlananlar sonbahar mı dinler?
Hem bize de ne oluyor ki sonbahardan şikayet edelim?...
Kışta gelip zemini hazır edenlerin ahdine vefasızlık olmaz mı?
Öyle diyordu “asrın beyin yapıcısı” soylu bir katran ağacının üzerinden Cennet-asa bir baharı müjdelerken.
Mevsim sonbahar; şimdi terhis zamanı..
Hangi daldaki hangi yaprak daha önce düşecek toprağın kucağına kimse bilemez.
Belki de hep beklemekteler toprağa vuslat anını.
Bir gün bizler de gideceğiz sonsuz vuslat için son(bir) baharda.
Gecelerin ardından gündüzlerin gelmesi gibi..
Hafif bir rüzgar bizi de ayıracak bedenimizden. Umurunda mı olacak sanki dünyanın.
Olsun varsın.
Ümit yıldızları sönmedikçe kurur mu yapraklarımız. Çekilir yol verirler son(bir) bahara..
Şimdilerde her sonbaharda yepyeni ve ter ü taze son( bir) bahara ne çok ihtiyacımız olduğunu bir kez daha hatırlarız. Ne çok muhtacız ömrün son demlerinde zülüflerini taradığımız gecelere.. ümitle tüllenen ufuklara.. ve yepyeni son(bir) bahara..
BU YIL DA BÖYLE GEÇTİ…
Burhan BURSALIOĞLU
Çok şiddetli olmayan, iyi ile kötünün, neşe ile üzüntünün oluşturduğu bir kış sezonunun sonunda, yine yazlık mekanımızda soluğu aldığımızı yazmıştım.
Hasretle kavuşan komşular, dostlar, tanıdıklar. Bırakılan köpek, kedi, ağaçlar, çiçekler, bahçeler, deniz ve güneş. Sadece bunlar mı? Plajlarda, ,açık havada, kapalı kapılar ardında, uzun süren söyleşiler, dedikodular, siyasi düşünceler, edebi fıkralar (!) günlük yaşamın, vazgeçilmez eğlence konuları. Hele bir tanesi var ki, her toplulukta baş konuyu teşkil etmektedir. Sağlık.
Buradaki insanlarımızın genellikle yaşlı olmaları, hastalıklar konusu başı çekmektedir. Gündemdeki, domuz gribi midir, Hint gribi midir, her ne ise, her toplulukta, her sohpette, her kafadan değişik seslerin çıkmasını sağlıyor. Tedbirler, aşı… Aşı olalım mı, olmayalım mı, zararı var mı, yok mu, yan etkisi için kimse bir şey söyleyemiyor, acaba öldürücü mü, faydası zararından fazlaymış, zararı neymiş? gibi saatleri alan sohbetler. Birçok insan da, kendi hastalığını unutup, karşısındakinin şikayet ettiği hastalığı için tavsiyelerde bulunma, ilginç söyleşilerden olmaktadır.
Her toplulukta, zaman, zaman, insanın yaradılışında olan, kavgacılık, asabilik de ortaya çıkmaktadır. İncir çekirdeğini doldurmayan bahanelerle, kısa süre çıkan çatışmalar da plajlardaki eğlencelerdendir.
Yazların iyi taraflarından biri de misafir beklemektir. Bizler emekli, işi olmayan kişiler olduğumuz için, belirli kalma bir süremiz yok. Ama çalışanlar için bu süre kısıtlıdır. Kısıtlı sürelerini değerlendirmek için birkaç gün de olsa bizim gibi tanıdıklarının yanına gitmeyi uygun bulurlar.Haber gelince evde sevinç çığlıkları duyulur. Yataklar hazırlanır. Eksik yiyeceklerin takviyesi yapılır. Günler sayılmaya başlar. Bu işi de Torunum Şevval çok iyi becerir. . Kim gelecekse, geliş günlerini, matematiksel rakamları her geçen gün azaltarak sayması, sıfırlanınca duyduğu heyecan nedeniyle akşam erken yatıp sabah erken kalkma taktiği, geceyi kısaltarak yolcuların daha çabuk geleceklerine olan inancını her zaman muhafaza etmektedir.. O gün, çok sevdiği denizden dahi feragat edebiliyor.
Tatil, yazlık, sadece bunlardan ibaret değil tabi. Neşenin yanında hüzünde olmaktadır. İşin kötü tarafı bu. Kötü sürprizler. Ani bir hastalık, bir felaket, bir kaza, bütün neşenizi kaçırmaya yetiyor.29 Temmuz’da kaybettiğimiz, çok sevdiğimiz, sakin, kibar, haza bir beyefendi, Ali Ülgür’ün beklenmedik , Allahın rahmetine kavuşması, başta bizler, site ve Ataköy sakinlerini büyük yasa boğdu. Umarım gelecek yaz böyle sürprizlerle karşılaşmayız.
Burada grup, grup eğlenme babında oyunlar da oynanmaktadır. Yüz yıllık ağaçların tabii gölgelik yaptığı, adeta park havası yaratılan Ilgın plajında tavla partileri, Bağla plajında genelde okey ve briç oyunları düzenlenmekte, hanımlar arasında 51, okey oyunları da vakit geçirmek amacıyla oynanmaktadır. Ilgın plajından denize giren, Şevval’in arkadaşı nedeniyle, arada bir Şevval’i oraya götürdüğümde tavla partilerine de katılıyorum. Oradaki düzenlemeyi de, Öğretmen arkadaşımız Ahmet Karslı yapmaktadır. Burada, beziği iki kişi oynamakta. Biri ben, biri de Metin Güvenç. İyi de arkadaşız. Birlikte olduğumuz her zaman, bezik takımları yanımızda olur. Sık, sık beraber olur, oyun ihtiyacımızı gideririz. TV den maç seyrederken dahi , devre arasını değerlendirir, kaldığımız yerden beziğe devam ederiz.
Sitemizin üçüncü plajı olan Kargı plajı müdavimlerinin başında yılların eskitemediği Nigar Uluerer bulunmaktadır.
Yaz da, tatilde, dinlenme de geride kaldı.
Okullar açıldı. İzinliler işlerinin başına döndü. Yaşlılar torunlarının yanına gitti. Herkes, kışı geçirecekleri mekanlarına gittiler. Buralar boşaldı. Ama bu insanlar yanlış yaptılar. Buranın sarı yazı başladı. Deniz harika ve sıcak, hava temiz, gökyüzü parlak, yıldızlar parlak, bulut yok, oldu mu da bembeyaz bulutlar, etraf yemyeşil, yağan sıcak yağmurdan sonra da mis gibi toprak kokusu ve birazdan da topraktan fışkıracak katır tırnakları, papatyalar, anemonlar, gelincikler buraları gelin gibi süsleyecektir. Yazın sıcağı, gürültüsünden uzak, bam başka bir Bodrum oluşmakta.
Ama ne yazık ki, bizim de gitme zamanımız geldi. Buradan iki nedenle ayrılacağım. Biri, saatlerin geri alınması ve günlerin kısalması nedeniyle Şevval’in anne ve babasının gelene kadar geçen süre içinde tedirgin olması.. Dünkü görüşmemizde, “ Dedeciğim, sizi çok özledim. Saatler geri alındı, karanlık erken oluyor, korkmaya başladım, gelmeniz yakınlaşmıştır herhalde, Yolunuzu bekliyorum. “ dedi. Dedeler hiç torunlarını kırar mı?
İkincisi de, 22 Kasımda, Emirgan İlkokulu Mezunlarının yapacağı toplantıya katılmak.
Önümüzdeki hafta içinde İstanbul’a dönüyorum.
Burada kalanlara sağlıklı , sıcak bir kış geçirmelerini diliyorum.
Z E Y T İ N İ N T E R İ
Dr. Mehmet Uhri
Arabamız su kaynatmasa durmayacaktık, o sıcak yaz günü Balıkesir'in
Savaştepe ilçesinde. Yola çıkmadan önce arabaya bakım yaptırmış,
hararet sorunu olduğunu söylememe rağmen arıza bulamamışlardı. Dağda
su kaynattıktan sonra motorun soğumasını bekleyip ancak Savaştepe'ye
kadar gidebilmiştik.
Birlikte yolculuk ettiğim eşim ve kızımın da canı sıkkındı. Günlerden
pazardı ve her yer tatildi. Sanayi sitesinde arabaya baktıracak
birilerini aradık, bulamadık. Can sıkıntısı ve çaresizlik içinde
söylenirken tamirci aradığımızı duyan birileri aracılığıyla tanıştık
Hüseyin amcayla.
Elinde küçük bir alet çantası vardı. Yardımcı olmak istediğini söyledi.
Motora yaklaştı, sesini dinledi. Kontağı kapatıp tekrar açtı. Hiçbir
yere dokunmadan uzun uzun motoru ve çalışmasını izledi. "motorun
soğutma sisteminde sorun görmediğinden" söz etti. Bir süre daha
bakındı. Sonra "buldum galiba" dedi.
"Herşey normal görünüyor ve su kaynatıyor ise araba su eksiltiyor
demektir. Muhtemelen kalorifer peteği delinmiş, su kaçırıyordur. O
ta kdirde döşemelerin ıslak olmalı" dedi. Gerçekten de onca uzmanın
çalıştığı tamirhanenin bulamadığı sorunu kısa sürede görmüştü. Arabanın
ısıtma sistemi su kaçırıyor, eksilen soğutma suyu yüzünden araba
hararet yapıyordu. Isıtma sistemini devre dışı bırakıp geçici bile
olsa su kaçağını önleyip sorunu çözdü, Hüseyin amca.
Teşekkür edip borcumu sordum. Arabanın camındaki tıp armasını gösterdi;
- Doktor musun?
- Evet.
- Bizim hanımın yıllardır geçmeyen ağrıları var. Gelip bakarsan
ödeşiriz. Ben de hanıma doktor götürmüş, gönlünü almış olurum. Hem de
çayımızı içer soluklanırsınız.
Hep beraber, Hüseyin amcanın evine gittik. Tek katlı bahçeli şirin bir evdi.
Hanımının şikayetlerini dinleyip, muayene ettim. Çoğu yaşlılığa ve
yaş dönümüne bağlı yakınmaları için tavsiyelerde bulunup iki de ilaç
yazdım. Kadıncağızın yüzü güldü. Teşekkür etti. Çay hazırlamak için
izin istedi.
Bu arada ilkokul çağındaki kızım boş durmuyor odaları dolaşıyordu.
Bir şey kırıp dökmesin diye yanına gittiğimde evin bir odasının
duvarlarının kitapla dolu olduğunu gördüm. Şaşkınlığım daha da
artmıştı.
Muhabbet ilerleyince, tamirci sandığım Hüseyin amcanın gerçekte emekli
ilkokul öğretmeni olduğunu, 39 yıl devlet hizmetinde Ege'nin köylerinde
çalışıp emekli olduktan sonra Savaştepe'ye yerleştiğini öğrendik.
Çocuklarının okuyup büyük şehre gittiğin i burada hanımıyla baş başa
yaşadığından dem vurdu.
- Neden buraya yerleştiniz?
- Ben okumayı, yazmayı, hayatı burada öğrendim. Sizler bilmezsiniz,
unutuldu gitti. Ben Savaştepe Köy Enstitüsü'nün ilk mezunlarındanım.
Hasan Ali Yücel Maarif Vekili iken ilk köy enstitüsü burada açıldı.
Burada öğrendim ben hayatı, bir şeyler öğretmenin nasıl mutluluk
verdiğini. Ayrılamadım buralardan.
- Peki bu tamircilik işi nereden çıktı?
- Dedim ya, bilmezsiniz sizler, köy enstitüsü mezunu olmanı n ne demek
olduğunu? O zamanın okulları sanırsınız. Halbuki orada bu toprağın
çocuklarına okuma yazmanın yanı sıra çiftçiliği, hayvancılığı, inşaat
yapmayı, yemek yapmayı, bozulanları tamir etmeyi, örgü örmeyi hatta az
buçuk hekimlik yapmayı bile öğrettiler. Hayatı öğrendik ve öğretmen
olup hayatı öğrettik çocuklara.
- Yani elinizden çok iş geliyor.
- Köy enstitülerinde bilmeyi, öğrenmeyi, düşünmeyi soru sormayı,aklını
kullanmayı öğretiyorlardı. Zaten bu yüzden yaşatmadılar ya...
Bu arada çaylar geldi. Çayın yanında ekmek peynir ve zeytinden oluşan
kahvaltı da hazırlamıştı Hüseyin amcanın hanımı. Emekli olduktan sonra
zeytinciliğe başladıklarını sofradaki zeytinin de kendi ürünleri
olduğundan söz etti.
- Zeytinin hikmetini bilir misin? Meyveleri ile karnımızı doyurmuş,
yağını çıkarmışsız. Kandillerde yakıp aydınlanmışız, odunu ile
ısınmışız. Giderek ona benzemişiz.
- Nasıl yani?
- İnsan da doğanın meyvesi değil mi?
Sofradaki zeytin çanağından aldığı zeytini ışığa doğru tutup;
- Doğup büyüdüğünde zeytin tanesi gibi acı, yeşil bir meyve insan.
Çoğunu sıkıp yağını çıkarıp posasını da sabun yapıyoruz. Yani heba
olup gidiyor. Bir kısmını sofralık ayırıyor selede tuza yatırıp acı
suyunu atmasını buruşup bu hale gelmesini sağlıyoruz. Veya salamura
yapıp olduğundan daha şişkin gösterişli hale getiriyoruz. İnsanlara da
böyle yapmıyor muyuz? Okullarda okutup okutup hayata hazırladığımızı
sanıyoruz, ya şişiriyor ya da buruşturup atıyoruz insanları.
"Sizin köy enstitülerinde yaptığınız da böyle bir şey değil miydi"
diye soracak oldum. Hanımına baktı gülüştüler.
&n bsp;
- "Hurma Zeytini" bilir misiniz?
- Bilmem. Hiç duymadık.
- Egenin bazı yerlerinde olur. Ağaç aynı ağaçtır ama her yıl kasım ayı
sonu gibi denizden karaya esen rüzgar ile zeytin ağaçlar ına bir mantar
bulaşır. Bu mantar zeytinin terini giderir, acısını dalında iken alır.
Dalında olgunlaşır zeytinler. Toplandığında yemeğe hazırdır
anlayacağınız.
- Eeee.
- Köy enstitüleri de böyleydi. Dalında olgunlaşan zeytinler gibi
insanları oldukları yerde yetiştirmeye, onların bilgilerini de diğer
insanlara bulaştırmayı amaçlamıştı. Doğup büyüdüğü ortamda
olgunlaştırıyorlardı, insanı. Hayata hazırlıyorlardı.
Sustuğumu görünce. Hanımından boşalan bardakları doldurmasını rica etti.
"işte bu yüzden, öğrendiklerimin zekatını vermek, zeytinin terini
hatırlatmak için buradayım, doktorcuğum. Unutulsun istemiyorum" dedi.
Kitaplığından çıkardığı iki kitabı kızıma hediye etti. Vedalaştık.
Arkamızdan bir ta s su döküp, uğurladılar.
Not: Bu yazı, emekli öğretmen Hüseyin Kocakülah ve köy enstitülerine
emek verenlerin anısına ithaf olunur
CUMHURİYET Burhan Bursalıoğlu Bu gün Cumhuriyetimizin 99. Yıl dönümü. 99 yıl önce bugün, Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşla...
