ZAFER GÜNLERİMİZ

ÇANAKKALE ZAFERİ KUTLU OLSUN

 Burhan  Bursalıoğlu

" Savaşta yağan mermi yağmuru, o yağmurdan ürkmeyenleri, ürkenlerden daha az ıslatır " diyebilen, Anafartalar Kahramanı Albay Mustafa Kemal'in, emperyalist güçlere karşı kazandığı Çanakkale Zaferinin ve  Şehitlerimizi  anmamızın 97. yıldönümü tüm Türk ulusuna kutlu olsun.

EĞİTİM - ÖNEMLİ GÜNLER

ÖĞRETMEN OKULLARININ KURULUŞU

Burhan BURSALIOĞLU

Bu gün öğretmen okullarının kuruluşunun  164.  yıldönümüdür.  Bu okullardan mezun olan tüm öğretmenlere kutlu olsun

55-60 YIL SONRA OKULLARINI ZİYARET EDEN EMEKLİ ÖĞRETMENLERDEN BİR GRUP

16 Mart 1848 tarihinde, sadece öğretmen yetiştirme amacına yönelik, Abdülmecit döneminde, Ahmet Cevdet Paşa’nın öncülüğünde, İstanbul’da darülmuallim okulu açıldı. Bu okul, zaman, zaman değişikliklere uğradı. 1870 de darülmuallimin-i sübyan, 1877 de darülmuallimin-i idadi, 1891 de darülmuallimin-i ali olarak , öğretmen yetiştirme sınıflarına göre adları değişti. Okula medrese öğrencileri alınıyor, 2 yıllığı okuyan ilkokul, 3 yıllığı okuyan da lise öğretmeni oluyordu. Öğrencilik dönemlerinde maaş alır, mezun olunca da 80 altın, donanım bedeli ödenirdi.

TBMM. Döneminde, Bilim Kurulu tarafından okula, “Yüksek Muallim Mektebi” adı verildi. 1924 de, Erkek Muallim Okulu adı ile, Malatya, Burdur, ve Diyarbakır’da açıldı.
Şehir ve kasabalara öğretmen yetiştiren Muallim Mektepleri dışında, köy ve kırsal alandaki okullara öğretmen yetiştiren okullar yoktu. Buna çare arayan eğitimciler, 1935 de başlayıp 1937 de ki denemelerden sonra 1940 da yasal olarak kurulan Köy Enstitüleri, köy ve kırsal alan okullarına öğretmen yetiştirmeye başladı.

Köy Enstitüleri, Cumhuriyet’in, eğitim ve sosyal alanda, en özgün ve en çok ses getiren bir sistemidir. Bu okullar, Cumhuriyet’in amaç hedefleri, ülke gerçekleri ve çağdaş eğitim ve öğretim verileri arasında başarılı sentezin ürünüdür. Ülkemizin yaratıcılığı, yurtseverliği, beyin gücünü kullanma, ulusun en zeki ve yoksul çocuklarının kendi emekleriyle ücretsiz öğrenim görebileceklerini, demokrasinin yaşayarak öğrenilebileceğini kanıtlamış olmasına rağmen 1954 de çıkarılan yasa ile kapatılmıştır.

Köy Enstitüsü gerçeğine Nisan ayında uzun, uzun bahsedeceğim.

Girişimciliğe, gelişmeye ve yeniliğe dayalı, imkansızlıklar nedeniyle, adı - sanı duyulmayacak binlerce çocukları yetiştiren, memlekete kazandıran, aynı zamanda, yatılılık özelliğiyle, sevgi ve arkadaşlık duyguları geliştiren Öğretmen Okulları, mesleki birikim ve heyecanın kazandırıldığı, birlik ve beraberlik duygularının geliştirildiği, körpe beyinlerin, Yurt ve insan sevgisiyle şekillendirildiği aydın kişi olarak, insanlığa kazandıran bu eğitim yuvalarında yetişen öğretmenlerin, 1973 de çıkarılan, 1739 sayılı, Milli .Eğ. Temel kanunu gereğince, yüksek öğrenim görme zorunluluğu getirildi. Bu nedenle, İlkokullara sınıf öğretmeni yetiştirme amacıyla, 1974-75 öğretim yılından itibaren Öğretmen okulları nın bir kısmında, 2 yıllık Eğitim Enstitüleri açıldı. Yine aynı yasa gereği, Öğretmen okulları nın sayıları azaltılarak, kalanların da Öğretmen lisesi olarak adları değiştirildi. Buradan mezun olanlar öğretmen olamıyor, Eğitim enstitüleri ne gidebiliyorlardı.

M.Eğ.Temel kanununda, öğretmeni tarif ederken “ Öğretmenlik; genel kültür, özel alan eğitimi ve pedagojik formasyonla sağlanan özel bir ihtisas mesleğidir” der. Uygulama ise bunun tam tersi olmuştur. 1982 yılında 41 sayılı kanun hükmündeki kararname ile, 2 yıllık Eğitim Enstitüleri, Eğitim Yüksek Okullarına dönüştürülerek, Eğitim Fakülteleri ne bağlandı. Eğitim Yüksek Okulları nın süresi, 1989-90 öğretim yılından itibaren 4 yıla çıkarıldı. Eğitim Enstitüleri, maalesef , siyasi partilerin ideoloji yatağı haline getirildi. Gün geçmiyor ki, olaylar ve ölümler olmasın. Yüksek okullardaki anarşiyi dindirme ve okullardaki açığı giderme amacıyla, 1978 de 80 bin öğretmen adayına 40 gün verilen kurslar sonucu öğretmen diploması verildi. 40 bin kişiye, mektupla öğretim yöntemiyle öğretmen diploması verilerek ilkokullara öğretmen olarak gönderildiler.. 30 günlük kursla, ilkokul öğretmenleri ortaokul ve liselere öğretmen olarak atandı. Eğitimle ilgisi olmayan, fakültelerden mezun öğrencilerin diplomalarına da “ öğretmenlik yapabilir” ifadesi ilave edilerek, öğretmen olarak atandılar. Öğretmen yetiştirme sistemi 1990 yıllarında iyice sıfırlandı. Değişik üniversitelerden 150 bin mezun öğrenci, ilköğretim okullarına atandı. Bunlara , hizmet içi eğitim dahi verilemedi. Milli Eğitim Bakanlığı, öğretmen yetiştiren okulları YÖK e devredince, Öğretmen okulları Genel Müdürlüğünü de kaldırdı.Yollar iyice tıkandı. Devreye giren YÖK . Dünya Kalkınma Bankası ile birlikte yürütmeye başladıkları “Hizmet Öncesi Öğretmen Yetiştirme” projesi başlatıldı. Bu projede, özel eğitim yöntemlerine ağırlık verildi. 8 yıllık kesintisiz ilköğretimin hedeflenmesi önceleri iyi karşılandı. Ama, Eğitim Fakültelerinde öğretmenlik programı derslerinin tek tipe indirgenerek, dinamizmin zayıflatılması, Eğitim Fakülteleri ne yeterli öğretim üyesi sağlanamaması, Fakültelere, ihtiyaçtan daha çok öğrenci alınması, programın başarısını, başarısızlığa itmiştir. Bu nedenle, öğretmenlik hakkını elde eden 100 binlerce aday, yıllarca kuralara katılmakta, kazananlar atanmakta, kaybedenler, bir yıl daha umutla sokaklarda iş aramaktadırlar.

Küçük yaşta, Öğretmen Okulları na alınan körpe dimağlar, zaman içinde, iyiyi, güzeli, doğruyu yanlışı ayıran, milli duyguları, Atatürk ilkelerine bağlılığı, meslek bilinciyle, sağlığını, nefesini , gençlik yıllarını, enerjisini, çocukları için harcayan ve böyle yetişen, Öğretmen okulu mezunu öğretmenlerin yerini, bir başka yerden yetişen, öğretmenlik formasyonu almayan, çocuk eğitim dersi almayan, onların seviyesine inmeyi bilmeyen kişiler tutabilir mi? Onlar, azmi, sabrı, hoşgörüyü, gönüllülüğü, yetiştiriciliği, öğreticiliği, eğiticiliği, yaratıcılığı, kurtarıcılığı, değişimciliği ve örnek oluşçluğu öğrenmemişse, öğretmen okulu mezunuyla eşleşmesi mümkün mü? Tabii bu ifadede , mesleği gerçekten seven, kendini hazırlamış, derslerde sadece çocukların yetişmesi için gayret gösteren, sınıfında kendi özel problemlerini düşünmeyen, evinde ertesi günün hazırlığını, planını yapan, okul içi ve dışında, arkadaşlarıyla, velilerle, çevresindeki insanlarla sevgi ve saygı ile yaklaşan, her zaman ve her yerde bağışlayıcı, sorun giderici, sevilen, temiz ahlaklı ve yukarıda özelliklerini saydığım karakterde olan öğretmen ve adaylarını ayrı tutuyor, onlara ayrıca teşekkür ediyorum.

Bu arada, bizleri yetiştiren , tüm öğretmen okullarında öğretmenlik yapan, çok üstün karakter ve bilgilerle mücehhez öğretmenlerimizin özveriyle bizleri yetiştirmiş olmalarını da asla unutmuyorum... Onları saygı ile anıyorum.

SONUÇ: 164. yılını kutladığımız Öğretmen okulları nın kuruluş günü olan 16 Mart’ı davullu zurnalı geçiştirmemiz gerekirken, varlığı olmayıp, etkilerinin hala geçerliliğini koruduğu, ama yavaş, yavaş onun da kaybolduğu bir sistemin tekrar yaşatılmasını, Öğretmen Okulları nın yeniden faaliyete  geçirilmesini   diliyor ve arzuluyorum.

Öğretmen Okulları ndan mezun olan öğretmenlerin ve onlara feyz veren çok değerli öğretmenlerimizin, aramızdan ayrılanlara Allah’tan rahmet , hayatta olanlara sağlıklı uzun  ömürler   diliyor, 16 Mart’larını kutluyorum.

GENEL KÜLTÜR

HAYATIMIZDA  KİBRİT

Burhan Bursalıoğlu

KİBRİT ÇÖPLERİNDEN OLUŞAN EYFER KULESİ

Kibrit çöpleri genelde  insanların yaşantılarına benzetilir. Kibrit kutusu insanın yaşadığı toplumu ifade eder bir bakıma.

Bazı kibrit çöpleri vardır bir amaç için yanarlar,
kimi bir sigara yakar,
kimi bir ocak,
kimi boş yere yanıp tükenir hiçbir işe yaramadan.
kimi ise bir ormanı, bir evi, büyük bir alanı yakar kül eder, kendisiyle birlikte.

Kibrit kutusunu açıp baktığınızda hepsi aynı gibi gözükse de birbirinden farklı kibrit çöpleri vardır. Bazıları yanamayacak kadar incedir. Yakarken kırılır zannedersiniz ama bilirsiniz en iyi onlar yanar. Bazıları da epeyce kalın, zannedersiniz ki yanınca yeri göğü yakacak ama yakınca bir bakarsınız fıs diye bir ses çıkarır kendisini bile yakamaz, sadece ucundaki kimyasal madde alev bile almadan kararır gider.

Kimileri eğri büğrüdür ama yine de bir kibrit çöpünden beklenen fonksiyonları eksiksiz yerine getirirler.

Her zaman en üstteki kibrit çöpleri ilk önce yanar.

Bir büyüğümüzün çok sevdiğim bir lafı vardır.

Bir ağaçtan binlerce kibrit çöpü çıkar, bir kibrit çöpü bir ormanı yakar.
Yanıp bitme hayatin bitmesi gibidir, ucundan başlar yavaş yavaş dibine doğru sonunda kapkara bir şey kalır.

İşte insan yaşamı da bu kibrit çöplerine benzer, kimi insanlar vardır kötü işler yaparlar, orman yakma misali, kimi insanlar vardır kendinden beklenileni asla yerine getiremezler, kalın kibrit çöpü gibi kendi kendilerini yok eder giderler, kimi insanlar vardır bir lambanın fitilini yakarlar kendileri yok olup gitse de ışığı kalır.

Bazı kibrit çöpleri de aykırı insanları ifade eder tüm kibrit çöpleri ayni yöne bakarken onlar tam tersine bakar kutuda. Kutu açıldığında ilk önce onlar göze çarpar ve herkesden önce yanarlar. Aykırılık başa beladır.

Bazı kibrit çöpleri birbirine yapışmıştır. Dikkat ederseniz onlar da kafadar insanlar gibidirler. Kanka misali biri yanınca diğeri de yanar. Ama en tehlikelisi kendiyle birlikte kutuyu da yakan kibrit çöpleridir. İçinde bulundukları toplumu çökertirler.

Bazı kibrit çöplerinin ucunda kimyasal maddesi yoktur. Ne yaparsa yapsınlar yanamazlar. Toplumun içerisinde ot gibi yaşar giderler. Toplum nereye, Onlar oraya.

İnsan yaşamına benzetilen kibrit nasıl oluşmuştur?

16 YIL VE 6 MİLYON KİBRİT ÇÖPÜYLE BİTİRİLEN KALE

Kibrit, kimyasal tepkimelerle ateş elde etme  aracıdır. XVII. yüzyılın ikinci yarısından beri  bilinmekteydi; Kullanılışı basit ilk kibrit 1831 yılında, Dole’de, on dokuz yaşındaki genç bir Fransız öğrencisi olan Charles Sauria tarafından geliştirildi: Daha sonra, İsveç’te, çakma yerine sürülen bir başka karışıma kırmızı fosfor (beyaz fosforun tersine, zehirli değildir) katıldı ve kibritin ucunda sadece potasyum klorat kaldı, böylece «İsveç» kibriti veya «güvenlik» kibriti doğdu.

Ama ilk kibrit yapımı, ancak 1927'de gerçekleştirildi. John Walker tarafından İngiltere'de yapılan bu kibritler, potasyum klorat (KCIO,), antimon sülfür (Sb2Si) ve arap zamkından oluşuyordu ve herhangi bir yere sürtülünce yanıyordu. Fosforun daha az •etkin bir biçimi ya da alotropu olan kırmızı fosforun bulunması, yalnızca önceden hazırlanmış kibritlerinin üretimine yol açtı  Kibritlerin sürtme yüzeyi kırmızı fosfor içerir ve kutunun bir yanma arap zamkıyla, üre formaldehitle ya da başka bir güçlü yapışkanla tutturulur. Kibritin başında bulunan potasyum klorat, kibrit çakıldığında kutu üstündeki fosforla temas edince, ortaya çıkan kimyasal tepkime, kibritin yanmasını başlatacak ısıyı oluşturur. Kibritlerde, potasyum kloratın yanı sıra, onunla tepkimeye giren KÜKÜRT bulunur. Ayrıca, cam tozu ve demir oksit (FeıOs) gibi, kimyasal etkileri olmayan seyrelticiler vardır. Seyrelticiler, yanma hızının denetim altında tutulmasını sağlar. Bileşenleri bir araya getirip, onları kibrit çöpünün ucuna tutturmak içinse , genellikle hayvansal zamktan yararlanılır.Her yerde çakan kibritlerde, kükürtten daha etkin olan fosfor seskisülfür bulunur. Düz olmayan bir yüzeye sürtme, fosfor seskisülfür ile potasyum klorat arasında, kibritin tutuşmasına neden olan tepkimeyi başlatır.
kibritlerin renkli olanları, uygun boyaların katılmasıyla yapılır. Günümüzde, demir oksit ve mangan dioksit gibi renkli bileşikler yerlerini, çinko oksite (ZnO) bırakmışlardır.

KİBRİT  ÇÖPÜ:

Çeşitli kimyasal maddelerden sonra, kibrit yapımında kullanılan en önemli madde ağaçtır. Bununla birlikte, kibrit çöpü için parafinlenmiş pamuk, kağıt ve karton gibi ç'eşitli maddelerden de yararlanılabilir. Kibrit çöpü yapımında kullanılan ağaçlar, beyaz, kokusuz, düz damarlı, kolay işlenebilir ve parafini emmesi için gözenekli olmalıdır. Çok sert ya da çok yumuşak ağaçlar elverişsizdir: Çok sert ağaçlar parafini emmez, çok yumuşak olanlarsa kolayca eğrilirler. Kibrit çöpünün başı, kimyasal madler sürülmeden önce, sıcak parafine batırılır. Parafin, alevi çöpe aktararak, yanmasını kolaylaştırır. Söndürüldükten sonra yeniden parlamasını ya da alevsiz olarak yanmayı sürdürmesini önlemek için, kibrit çöplerine, bir alev geciktirici  Madde olan  Amonyum sulfat emdirilir.Kibrit çöpü üretiminde, yaklaşık 100 kg ağırlığında, 3 metre uzunluğunda olan kütükler, önce 1/2 metre uzunluğunda kesilir, sonra, soyma makinalarında tabaka haline getirilirler. Aşağı yukarı 2,3 mm kalınlığındaki uzun şerit kesicilere sürülürler. Kesiciyle, 5 dakikadan kısa sürede, 1 milyonun üstünde kibrit çöpü üretilir. Çöplere daha sonra, döner tamburlarda amonyum fosfat emdirilir. Kurutulan çöpler, cilalanıp temizlenir ve çelik borularla kibrit makinalarına gönderilir.

OTOMATİK KİBRİT MAKİNESİ

Otomatik kibrit makinasıyla,8 kişi gibi az sayıda insanla, günde yaklaşık 20 milyon kibrit üretilip kutulanabilir. Çöpler, makinanın yavaşça yürüyen çelik bandı üstündeki uygun deliklere, otomatik olarak yerleştirilir. Yerleştirilen çöpler, önce sıcak parafin banyosundan geçerler. Sonra çelik bant, kibrit başlarını oluşturan kimyasal bileşim üstünde durur. Aynı anda yaklaşık 6000 çöp, sıvı karışım içine daldırılır. Bundan sonraki aşama, başı kurutmaktır. Bu işlemin çok yavaş yapılması gerekir: Hızlı kurutma, kibritin gerektiği gibi çakmamasına yol açar  Yaklaşık bir saat  sonra, kibritler kutulanmaya hazır hale gelir. Çelik bant, düzenli olarak hareket eden kütü içlerine doğru iner. Kibritler, bant içindeki deliklerden, düzgün biçimde ve doğru sayımda püskürtülür. Dolan kutu içleri, taşıyıcı bantla, kutu dışlarının bulunduğu bölüme aktarılır. Burada aynı anda 16 kutu içi, hızla 16 kutu dışının içine itilir. İşlem dakikada 50 kez yinelenir.

   .
Karton kapak içine sıkıştırılmış karton ya da ağaç çöplerden oluşan poşet kibritler de aynı yolla yapılır. Çöpler, kibrit makinasına yerleştirilir. Kibrit başları kuruduğunda, kibritler poşetleme makinasına gönderilir.

TC nin İLK KİBRİT KUTUSU

TÜRKİYEDE 

 

Türkiye 1929′a kadar kibriti Avrupa’dan ithal ederdi ilk fabrika İstanbul’da Büyükdere’de kuruldu (1932). Yirmi yıl devlet tekelinde tutulan kibrit yapımı işi 1952′de serbest bırakıldı ve bu tarihten sonra özel fabrikalar da kuruldu

ZEKA YARIŞMASI

Kibrit çöplerinden balık - Zeka sorusu

 

Resimde 8 kibrit çöpü ve 1 düğmeden yapılmış balık görülüyor.

Üç kibrit çöpünün ve düğmenin yerini öyle değiştirin ki Balığın başı sola değil de sağa bakıyor olsun. Yani balık 180 derece dönmüş ters yöne doğru yüzüyor olsun.

Cevabını aşağıdaki yorumlar bölümüne yazınız. Doğru cevaplar arasında çekeceğim kura sonucu kazanana bir kitap göndereceğim.

Kolay gelsin.