G E Z İ

 İTALYA  GEZİSİ       2.  GÜN

Burhan Bursalıoğlu

İKİNCİ  GÜN:   VENEDİK:

Sabah kahvaltıdan sonra saat: 9 da otobüsümüzle hareket ederek, 15. Yüzyılda yaşamış ve  Dünya ca aşkları nesilden nesle aktarılmış,  onlar için birçok kitap yazılıp, filmler  çevrilmiş olan Romeo ve Juliet’in doğum yerleri olan Verona’ya gittik.

GARDA  GÖLÜ

Önce Verona  da Gladyötörlerin  MS 30 da tamamlanan arenayı, Erbe ve Signori meydanlarını  gezdik.

Daha sonra  Verona’nın  Veneto bölgesinde bulunan   Juliet’ in evine gittik.

Juliet’in evi  sanki türbe  misali ziyaretcilerin uğrak yeri  idi.  Eve sokmuyorlardı. Ama , Romeo’ nun serenat yaptığı bahçede adım atılacak yer yoktu.  Jüliet’in  Romeo’ya el salladığı, aşk nağmeleri söylediği   balkon çiçeklerle süslenmiş ve bahçede Jüliet’in bir heykeli yapılmıştı. Herkes Jülietin heykeliyle resim çektiriyor ve resim çektirirken Jüliet’in göğüslerini de tutmayı ihmal etmiyorlardı. Bende  geleneğe uyarak   15. Asırda yaşamış bu efsane kızın göğüslerini tutarak poz verdim.

ROCCA  SCALİGERA  KALESİ

Bahçeye  5 metrelik tunel şeklindeki   girişle sağlanıyordu. Sağlı, sollu duvarlar,  ünitsiz aşkların, çocuk isteyenlerin,  ev , arsa vs. isteyenlerin, bizde çaput bağlama yerine onlar,  dilekleri yazılı ve imza  ile yapılıyormuş.  Duvarlar doldukça siliniyor ve boyanarak yeni dileklere zemin oluşturuluyormuş.

Juliet’in evine yakım  bir yerde de Rome’onun  evi varmış. Ama orayı gezmek  yokmuş.

15. asrın aşk  mekanının ziyeretinden sonra, İtalya’nın en büyük gölü olan  Garda  gölünün bulunduğu , aynı zamanda, İtalya’nın tek yaşanacak yeri olarak gördüğüm, kokulu, egzotik bitkiler ve tertemiz havasıyla muhteşem  Simione köyüne gittik.

SİRMİONE DE PARK

Simione’ye giderken içinden geçtiğimiz köylere köy demek haksızlık olur.  Yollar geniş ve asfalt. Sağlı sollu ağaçlar. Özellikle ıhlamur, çam ve  selvi  ağaçları. Selvi ağaçları, zengin ve varlıklı insanların bahçelerini süsleyen ve onlara şekil vererek görüntüsüyle, ailenin varlıklı olduğunu  simgeliyor.  Evler tek ve iki katlı, bahçe içıinde, her taraf yeşillik, bazı evlerin önünde de havuz bulunmaktaydı.

JULİET VE BEN

Simione köyünün ortasından geçen  çok geniş bir asfalt.  Belki 1000 nin üzerinde araba alabilen park yeri. Geniş, yeşilliklerle bezenmiş bahçe içinde  temiz evler. Sokak ve cadde kenarlarında ıhlamur  ve  manolya ağaçları. İtalya’nın gördüğüm illerinde ıhlamur ağaçlarını süs ağacı olarak görüyorlar.  Ihlamurları toplamıyorlar. Sadece , bazı insanlar, galiba bizden öğrendikleri kadarıyla  öksürük grip ve boğaz ağrıları için kullanıyorlarmış.  Ihlamurları toplayıp değerlendirseler, İtalya için iyi bir gelir kaynağı olurdu.

JULİET'İN DUVARINDAN  UMUT BEKLEYENLER

Sirmione köyü turist akınına uğramış.  Park yerleri araçlarla dolu idi.  Her iki dakikada bir polis ekipleri  motosiklet ve arabalarıyla cadde  ve   meydanlarda kendilerini  unutturmamaya  çalışıyorlardı. Ayrıca  can kurtaran araçlar da hazır bekliyorlardı.

SİRMİONE DE YEŞİL BİR SAHA

Dörder, altışar kişilik yöreye mahsus arabalarla  Garda  gölü   kıyısına indik.Göl kıyısı park ve bahçelerde donatılmıştı . Her taraf pırıl pırıl. Sokak ve caddelerde tek bir izmarit ve kağıt parçası görmek mümkün değil.  Diğer kentlerde de olduğu gibi  çöp kutuları sabit, demir döküm, içlerinde kova, üst kısımlarında sigara söndürme yerleri bulunuyor.. Birçok yerde 7 ve 10 metre aralıklarla  konmuşlardı

SİRMİONE'Yİ GEZDİREN MAHALLİ ARAÇ

                                                      

Göl kıyısında çok güzel görüntüler vardı.  Dönüşte yürüdük.  Yol üzerinde sarı boyalı,  Şato gibi  şarkıcı  Mariya  Callaşıın da evini gördük. Cadde kenarlarında, Sirmione köyünün harıtaları ve planları camekan içinde sunuluyordu. Sirmione’de 13. Yüzyıldan kalma  Rocca Scaligerin büyüleyici  kalesi  de ayrı bir güzellik veriyordu Sirmione’ye.

VERANO'DA ARENA

İtalya’da kaldığım  ve gördüklerimin içinde Sirmione yaşanacak yer.  Bana , İtalyada kalabileceğim bir yer bahşetseler, Sirmione’yi tercih ederim. Ama Ülkemizin tabiat şartlarını değişmem. Biraz da çevre temizliğine dikkat edebilsek “Yeme de yanında yat” misali değişmez mekanlarımız olurdu.

JULİET'İN EVİ VE ZİYARETÇİLER

Sirmione ‘deki serbest  zamanımız da bitince, akşam Venedik’deki son gecemizi geçirmek için otelimize döndük.

GELECEK YAZI  3.  GÜN

GEZİ

İTALYA GEZİSİ

Burhan Bursalıoğlu

Bu gün İtalya gezimizin ilk intiba yazısını çıkarıyorum. Ve aynı zamanda  bu gün 13 de çıkacağım, İzmir, Kıbrıs seyahatim sonunda   Bodrum 'a varış zaman alacaktır.  

İtalya gezimizin devamı tefrika şeklinde olacaktır. İkinci yazım, seyahatim nedeniyle  biraz geç yayınlanacaktır. Şimdiden özür dilerim.

İtalya'da çektiğim resimlerimin çokluğu nedeniyle karışık ve isimsiz  yayınlayacağım. Şimdiden özür diliyorum.

İtalya gezimizin sonunda, SONUÇ  bölümünde İtalya'a ait öz eleştirimi yapacağım.

7 Haziran 2014 Cumartesi günü ETS Tur programına katılarak  bir haftalığına İtalya’ya uçtuk.

Bu gezimize , kızım, damadım, eşim ve  kayın biraderimin eşi de refakat ettiler.

Gezimizde, gördüklerimi, duyduklarımı, arada bir yorumlarımı da ekleyerek Sizlerle paylaşmak istiyorum.

Öncelikle, ETS Tur dan başlamak istiyorum. 

Gerek yurt dışı , gerekse yurt içi gezilerimi hep ETS Tur la yaptım.  Hepsinden de memnun  kaldım. Tahsis ettikleri, uçak, gemi, otobüsler güvenilir  ve yeni araçlardı.

Programların iyi uygulanması ve misafirleri memnun etme, hiç kuşkusuz rehberlerin becerisine kalmıştır. Şimdiye kadar katıldığım gezilerde, bize rastlayan tüm rehberlerden memnun kaldım. Onlarsız gezilerin bir anlamı da kalmaz.

Rehberlik yapmak her babayiğidin harcı değildir. Konuşma, hitap, sabır, dürüstlük, anlayış, güler yüzlülük, zaman kavramına riayet ve misafirlerin  dışında kalan tüm muhataplarıyla iyi ilişkiler kurmak, rehberliğin ana unsurlarındandır. Bunlardan birinin eksikliği, hem misafirleri ve hem de rehberi üzmeye yeter.

ETS Tur  rehberlerinden son tanıştığım ve İtalya gezimizi bize sevdiren Davut Bey, herkesin alkışladığı, taktir ettiği ve memnun kaldığı, başarılı bir rehber. Derin bilgisi, her yapının geçmişini, içlerinde yaşamış olanların öyküleri, köprülerin, ağaçların, bitkilerin, kiliselerin, çeşmelerin, meydan ve caddelerin, tarihe geçmiş insanların yaşam öykülerini kendine has üslubuyla  anlatması, anlattıklarını video ile  destekleyip,   uzun otobüs yolculuğumuzu verimli bir hale getirmesi, Davut Beyin, mesleğine bağlılığını ve inanmışlığının kanıtıdır. Programa harfiyen uygulaması, sureye sadık kalması,  her misafiriyle ayrı ayrı ilgilenip, varsa,  sorunlarını çözmek, ciddiyetini göstermektedir.

Kendini kutluyor ve başarılarının devamını  diliyorum.

1.       BİRİNCİ  GÜN: 

Uçağımız saat: 15 de  Milano’nun Bergamo hava alanına indi. Rehberimiz Davut Bey in  yardımlarıyla, pasaport ve bagaj muameleleri yapıldıktan sonra ilk iş saatlerimizi bir saat geri  almak oldu.  İkinci uyarı, yankesicilere karşı uyanık olmamız  gerektiğiydi. Türkiye’de 60 bin, İtalya’da 400 bin yankesici varmış.

37 kişilik grubumuza tahsis edilen son model  MAN marka otobüsle, PO  ovasının yanından yeşillikler arasından Venedik’e doğru yol aldık. Sağımız , solumuz  yeşillikler ve göz alabildiğince düz bir ova. Bu ova tüm İtalya’nın sebze  ve   ekinin üçte ikisini karşıladığı gibi Türkiye’de ki hasılatında üç katını çıkarıyormuş.

118 adacık,  188 kanal  ve 400  köprüsü olan Venedik’e vardık. Otobüsten inmeden  panoramik olarak SAN MARKO BAZİLİKASI, DÜKLER SARAYI, SAAT KULESİ, İŞKENCE KÖPRÜSÜ,  BÜYÜK  KANAL  VE  RİALTO  KÖPRÜSÜ  gösterilerek rehberimiz gerekli izahatı  verdi.

SAN MARKO MEYDANI:  Güvercinleriyle tanınan bir meydan. Zemin mermerlerle döşenmiş. Üzerinde San Marko’nun aslan ve San teodoro’ nun heykelleri bulunan, granit sütunlar İstanbul’dan getirilmiş.

SAN  MARKO  BAZİLASI:  İncili  yazan 4 kişiden biri olan San Marko’nun kemiklerini korumak amacıyla  1063  de  başlayıp 1073  yılında tamamlanmış olup , soğan biçimindeki kubbesi nedeniyle “ Altın Kilise “ ünvanını  kazanmıştır.

ÇAN  KULESİ: ( Campanile) 99 m. Yüksekliğinde ve 10.  Yüzyılda yapılmış. 1902 de yıkılınca tekrar yapmışlar. Bazilikanın şaşalı süslemeleri ile  büyük bir  beğeni yaratmaktadır. Tepesinden bakıldığında Venedik’in muhteşem manzaralarıyla karşılanıyor.

SAAT  KULESİ:  15. Yüzyılda yapılmış. Daha doğrusu öyle tarihlendiriyorlar. Kadran ayıları burç sembollerini betimlemektedirler. Kulenin üst tarafında bulunan ve iki adet büyük bronz insan olan meşhur “Mori’ler”  500  yıldır saati çalmaktadırlar.

AHLAR  KÖPRÜSÜ VE  HAPİSHANE :  Dar ve düzgün koridoru,  17. Yüzyıldan kalma Barok Ahlar köprüsüyle, hapishane dükler sarayını bağlayan bir geçit. Hapishanede bulunan mahkümlar işkence odalarına götürülürken, şehre son kez   bakarak iç çekmelerinden ötürü  bu isim verilmiştir.

BÜYÜK  KANAL:  2 km. uzunluğunda “Patriçilerin “ yaşadığı  200 adet sarayların bir kısmı 12. Bir kısmı da 18  yüzyılda yapılan mermer saraylar bulunmaktadır.

SANTA  MARİA DELLA  SALUTE  KİLİSESİ:  1630 yılında  32  yaşındaki  Baldas Longhena tarafından,  bir milyon kazık üzerine inşa edilmiştir. Ancak  Baldas 1687 yılında öldüğünde kilise hala tamamlanamamıştı.  Kilise, şehrin veba salgınından kurtuluşuna duyulan şükran nedeniyle yapılmıştır.  İnsanlar bu olayı anmak için, her yıl Kasım ayında mumlar  yakarak Büyük kanalın girişinde art arda sıralanmış teknelerden  oluşan köprüyü aşarlar.

GONDOLLAR:  Bir motorla  gondolların bulunduğu dar kanalların yanına gittik.

Gondollar 11.  Yüzyıldan beri Venedik’in bir parçası dır. Dar kanalları aşabilecek ince bir gövde ve alt tarafı  düzdür.  Kürek  gücüne karşı hareket oluşturur. Gondolun daireler çizmesini önlemek için pruvada sola doğru bir kıvrım bulunur.

  İnsanların  zenginliklerini gizlemek için  1562 yılında tüm gondolların siyaha boyanması  kararlaştırılmış. Bu güne kadar da bu emir uygulanmaya devam etmiştir. Ama  her gondolun kendine özgü süsü var. Bazı zamanlarda da, özel günlerde çiçeklerle süslenirmiş. Gondol gezilerinin pahalı olması nedeniyle İtalya halkı pek  itibar göstermemektedir. Turistler rağbet gösteriyor. 

Biz gittiğimizde çok kalabalıktı. Bize ancak 40  dakikada  sıra geldi. 20 dakikada tüm dar kanalları  gezdik. Adam başı 25 yuro aldılar. Yine motorlara binerek  şehir merkezine oradan da  tahsis edilen otelimize gittik.

GÜNCEL

BİR  HAFTALIK  VEDA

7 HAZİRAN  CUMARTESİ SABAHI  EŞİM, KIZIM, DAMADIM VE KAYINBİRADERİMİN EŞİ İLE  BİRLİKTE BİR HAFTALIĞINA  İTALYA' ya GİDECEĞİMDEN  BLOGUM  BİR HAFTA SİZLERDEN UZAK KALACAKTIR. 

DÖNÜŞTE GÖRÜŞMEK ÜZERE HOŞCA KALIN.

MİLLİ ŞAİRLERİMİZ

KUVAYİ  MİLLİYE

                                                              SEKİZİNCİ   VE  SONUNCU  BAP


 
26 AĞUSTOS GECESİNDE SAATLAR
İKİ OTUZDAN BEŞ OTUZA KADAR
ve
İZMİR RIHTIMINDAN AKDENİZ'E
BAKAN NEFER
 
 

Saat 2.30.

Kocatepe yanık ve ihtiyar bir bayırdır, 

ne ağaç, ne kuş sesi, 

                  ne toprak kokusu vardır. 

Gündüz güneşin, 

                     gece yıldızların altında kayalardır. 

Ve şimdi gece olduğu için 

ve dünya karanlıkta daha bizim, 

                        daha yakın, 

                                daha küçük kaldığı için 

ve bu vakitlerde topraktan ve yürekten 

                 evimize, aşkımıza ve kendimize dair 

                                       sesler geldiği için 

kayalıklarda şayak kalpaklı nöbetçi 

okşayarak gülümseyen bıyığını 

                seyrediyordu Kocatepe'den 

                        dünyanın en yıldızlı karanlığını. 

Düşman üç saatlik yerdedir 

ve Hıdırlık-tepesi olmasa 

        Afyonkarahisar şehrinin ışıkları gözükecek. 

Küzeydoğuda Güzelim-dağları 

ve dağlarda tek 

                        tek 

                            ateşler yanıyor. 

Ovada Akarçay bir pırıltı halinde 

ve şayak kalpaklı nöbetçinin hayalinde 

                   şimdi yalnız suların yaptığı bir yolculuk var : 

Akarçay belki bir akar su, 

                        belki bir ırmak, 

                               belki küçücük bir nehirdir. 

Akarçay Dereboğazı'nda değirmenleri çevirip 

                            ve kılçıksız yılan balıklarıyla 

                                    Yedişehitler kayasının gölgesine girip 

                                                                                   çıkar. 

Ve kocaman çiçekleri eflâtun 

                                       kırmızı 

                                               beyaz 

ve sapları bir, bir buçuk adam boyundaki 

                              haşhaşların arasından akar. 

Ve Afyon önünde 

                       Altıgözler Köprüsü'nün altından 

                                         gündoğuya dönerek 

ve Konya tren hattına rastlayıp yolda 

Büyükçobanlar Köyü'nü solda 

                        ve Kızılkilise'yi sağda bırakıp 

                                                           gider.

Düşündü birdenbire kayalardaki adam 

kaynakları ve yolları düşman elinde kalan bütün nehirleri. 

Kim bilir onlar ne kadar büyük, 

                      ne kadar uzundular? 

Birçoğunun adını bilmiyordu, 

yalnız, Yunan'dan önce ve Seferberlik'ten evvel 

Selimşahlar Çiftliği'nde ırgatlık ederken Manisa'da 

                  geçerdi Gediz'in sularını başı dönerek.

Dağlarda tek 

                    tek 

                         ateşler yanıyordu. 

Ve yıldızlar öyle ışıltılı, öyle ferahtılar ki 

şayak kalpaklı adam 

nasıl ve ne zaman geleceğini bilmeden 

        güzel, rahat günlere inanıyordu 

ve gülen bıyıklarıyla duruyordu ki mavzerinin yanında, 

birdenbire beş adım sağında onu gördü. 

Paşalar onun arkasındaydılar. 

O, saatı sordu. 

Paşalar : «Üç,» dediler. 

Sarışın bir kurda benziyordu. 

Ve mavi gözleri çakmak çakmaktı. 

Yürüdü uçurumun başına kadar, 

eğildi, durdu. 

Bıraksalar 

ince, uzun bacakları üstünde yaylanarak 

ve karanlıkta akan bir yıldız gibi kayarak 

Kocatepe'den Afyon Ovası'na atlıyacaktı.

Saat 3.30.

Halimur - Ayvalı hattı üzerinde 

                                 manga mevziindedir.

İzmirli Ali Onbaşı 

(kendisi tornacıdır) 

karanlıkta gözyordamıyla 

         sanki onları bir daha görmiyecekmiş gibi 

              baktı manga efradına birer birer : 

Sağda birinci nefer 

                         sarışındı. 

İkinci esmer. 

Üçüncü kekemeydi 

fakat bölükte 

             yoktu onun üstüne şarkı söyliyen. 

Dördüncünün yine mutlak bulamaç istiyordu canı. 

Beşinci, vuracaktı amcasını vuranı 

                           tezkere alıp Urfa'ya girdiği akşam. 

Altıncı, 

inanılmıyacak kadar büyük ayaklı bir adam, 

memlekette toprağını ve tek öküzünü 

ihtıyar bir muhacir karısına bıraktığı için 

kardeşleri onu mahkemeye verdiler 

ve bölükte arkadaşlarının yerine nöbete kalktığı için 

                                       ona «Deli Erzurumlu» derdiler. 

Yedinci, Mehmet oğlu Osman'dı. 

Çanakkale'de, İnönü'nde, Sakarya'da yaralandı 

ve gözünü kırpmadan 

                        daha bir hayli yara alabilir, 

yine de dimdik ayakta kalabilir. 

Sekizinci, 

              İbrahim, 

                           korkmıyacaktı bu kadar 

bembeyaz dişleri böyle tıkırdayıp 

                                 birbirine böyle vurmasalar. 

Ve İzmirli Ali Onbaşı biliyordu ki : 

tavşan korktuğu için kaçmaz 

                       kaçtığı için korkar.

Saat 4.

Ağzıkara - Söğütlüdere mıntıkası. 

On ikinci Piyade Fırkası. 

Gözler karanlıkta, uzakta. 

Eller yakında, makanizmalar üzerinde. 

Herkes yerli yerinde. 

Tabur imamı 

mevzideki biricik silâhsız adam : 

                                   ölülerin adamı, 

kırık bir söğüt dalı dikerek kıbleye doğru, 

durdu boyun büküp 

                            el kavuşturup 

                                                sabah namazına. 

İçi rahattır. 

Cennet, ebedî bir istirahattır. 

Ve yenilseler de, yenseler de âdâyı, 

meydânı gazadan o kendi elleriyle verecektir 

                        Cenâbı rabbülâlemîne şühedâyı.

Saat 4.45.

Sandıklı civarı. 

Köyler. 

Sarkık, siyah bıyıklı süvari, 

çınar dibinde, beygirinin yanında duruyordu. 

Çukurova beygiri 

                      kuyruğunu karanlığa vuruyordu : 

                                      dizkapaklarında kan, 

                                      kantarmasında köpük... 

İkinci Süvari Fırkası'ndan Dördüncü Bölük, 

atları, kılıçları ve insanlarıyla havayı kokluyor. 

Geride, köylerde bir horoz öttü. 

Ve sarkık, siyah bıyıklı süvari 

                     ellerinin tersiyle yüzünü örttü. 

Karşı dağlar ardında, düşman elinde kalan 

                           bir başka horoz vardır : 

baltaibik, sütbeyaz bir Denizli horozu. 

Düşmanlar herhal onu çoktan kesip 

                                   çorbasını yapmışlardır...

Saat beşe on var.

Kırk dakka sonra şafak 

                                 sökecek. 

«Korkma sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak». 

Tınaztepe'ye karşı Kömürtepe güneyinde, 

On beşinci Piyade Fırkası'ndan iki ihtiyat zabiti 

ve onların genci, uzunu, 

Darülmuallimin mezunu 

                                  Nurettin Eşfak, 

mavzer tabancasının emniyetiyle oynıyarak 

                                                    konuşuyor : 

        -Bizim İstiklâl Marşı'nda aksıyan bir taraf var, 

        bilmem ki, nasıl anlatsam, 

        Âkif, inanmış adam, 

        fakat onun, ben, 

                 inandıklarının hepsine inanmıyorum. 

        Meselâ, bakın : 

        «Gelecektir sana vaadettiği günler Hakkın.» 

        Hayır, 

        gelecek günler için 

                            gökten âyet inmedi bize. 

        Onu biz, kendimiz 

                           vaadettik kendimize. 

        Bir şarkı istiyorum 

                             zaferden sonrasına dair. 

        «Kim bilir belki yarın...»

Saat beşe beş var.

Dağlar aydınlanıyor. 

Bir yerlerde bir şeyler yanıyor. 

Gün ağardı ağaracak. 

Kokusu tütmeğe başladı : 

                      Anadolu toprağı uyanıyor. 

Ve bu anda, kalbi bir şahan gibi göklere salıp 

ve pırıltılar görüp 

ve çok uzak 

çok uzak bir yerlere çağıran sesler duyarak 

bir müthiş ve mukaddes mâcereda, 

ön safta, en ön sırada, 

şahlanıp ölesi geliyordu insanın.

Topçu evvel mülâzımı Hasan'ın 

                                           yaşı yirmi birdi. 

Kumral başını gökyüzüne çevirdi, 

                                            kalktı ayağa. 

Baktı, yıldızları ağaran muazzam karanlığa. 

Şimdi bir hamlede o kadar büyük, 

                               öyle şöhretli işler yapmak istiyordu ki 

bütün ömrünü ve hâtırasını 

                      ve yedi buçukluk bataryasını 

                                       ağlanacak kadar küçük buluyordu.

Yüzbaşı sordu : 

- Saat kaç? 

- Beş. 

- Yarım saat sonra demek...

98956 tüfek 

ve şoför Ahmet'in üç numrolu kamyonetinden 

yedi buçukluk şnayderlere, on beşlik obüslere kadar, 

bütün âletleriyle 

ve vatan uğrunda, 

yani, toprak ve hürriyet için ölebilmek kabiliyetleriyle 

Birinci ve İkinci ordular 

                            baskına hazırdılar.

Alaca karanlıkta, bir çınar dibinde, 

                                beygirinin yanında duran 

                                sarkık, siyah bıyıklı süvari 

                                kısa çizmeleriyle atladı atına.

 

Nurettin Eşfak 

                baktı saatına : 

- Beş otuz... 

Ve başladı topçu ateşiyle 

                 ve fecirle birlikte büyük taarruz...

Sonra. 

Sonra, düşmanın müstahkem cepheleri düştü. 

Bunlar : 

           Karahisar güneyinde 50 

                              ve doğusunda 20-30 kilometredeydiler.

Sonra. 

Sonra, düşman ordusu kuvâyi külliyesini ihâta ettik 

                                                    Aslıhanlar civarında 

                                                             30 Ağustosa kadar.

Sonra. 

Sonra, 30 Ağustosta düşman kuvâyı külliyesi imha ve esir olundu. 

Esirler arasında General Trikopis : 

Alaturka sopa yemiş bir temiz 

ve sırmaları kopuk frenk uşağı...

Yaralı bir düşman ölüsüne takıldı Nurettin Eşfak'ın ayağı. 

Nurettin dedi ki : «Teselyalı Çoban Mihail,» 

Nurettin dedi ki : «Seni biz değil, 

                            buraya gönderenler öldürdü seni...»

Sonra. 

Sonra, 31 Ağustos günü 

                    ordularımız İzmir'e doğru yürürken 

serseri bir kurşunla vurulan 

                          Deli Erzurumluydu. 

Devrildi. 

Kürek kemikleri altında toprağı duydu. 

Baktı yukarı, 

baktı karşıya. 

Gözler hayretle yandılar : 

önünde, sırtüstü, yan yana yatan postalları 

                            her seferkinden kocamandılar. 

Ve bu postallar daha bir hayli zaman 

üzerlerinden atlayıp geçen arkadaşların arkasından 

seyredip güneşli gökyüzünü 

ihtiyar bir muhacir karısını düşündüler. 

Sonra... 

Sonra, sarsılıp ayrıldılar birbirlerinden 

ve Deli Erzurumlu ölürken kederinden 

                       yüzlerini toprağa döndüler...

Solda, ilerdeydi Ali Onbaşı. 

Kan içindeydi yüzü gözü. 

Bir süvari takımı geçti yanından dörtnala. 

Kaçanı kovalamıyordu yalnız 

                      ulaşmak da istiyordu bir yerlere 

ve sadece kahretmiyor 

                      yaratıyordu da. 

Ve kılıçların, 

                  nalların, 

                             ellerin 

                                      ve gözlerin pırıltısı 

                ardarda çakan aydınlık bir bütündü. 

Ali Onbaşı bir şimşek hızıyla düşündü 

ve şu türküyü duydu : 

        «Dörtnala gelip Uzak Asya'dan 

          Akdeniz'e bir kısrak başı gibi uzanan 

                                      bu memleket bizim.

          Bilekler kan içinde, dişler kenetli, ayaklar çıplak 

          ve ipek bir halıya benziyen toprak, 

                                      bu cehennem, bu cennet bizim.

          Kapansın el kapıları, bir daha açılmasın, 

          yok edin insanın insana kulluğunu, 

                                      bu dâvet bizim...

          Yaşamak bir ağaç gibi tek ve hür 

          ve bir orman gibi kardeşçesine, 

          bu hasret bizim...»>

Sonra. 

Sonra, 9 Eylülde İzmir'e girdik 

ve Kayserili bir nefer 

yanan şehrin kızıltısı içinden gelip 

öfkeden, sevinçten, ümitten ağlıya ağlıya, 

Güneyden Kuzeye, 

Doğudan Batıya, 

Türk halkıyla beraber 

seyretti İzmir rıhtımından Akdeniz'i.

Ve biz de burda bitirdik destanımızı. 

Biliyoruz ki lâyığınca olmadı bu kitap, 

Türk halkı bağışlasın bizi, 

onlar ki toprakta karınca, 

                                    suda balık, 

                                                    havada kuş kadar 

                                                                  çokturlar; 

korkak, 

            cesur, 

                     câhil, 

                             hakîm 

                                      ve çocukturlar 

ve kahreden 

                 yaratan ki onlardır, 

kitabımızda yalnız onların mâcereları vardır... 

  

  

 

Nâzım HİKMET

                                                    939 İstanbul Tevkifanesi, 

                                                    940 Çankırı Hapisanesi, 

                                                    941 Bursa Hapisanesi. 

  

  

 

MİLLİ ŞAİRLERİMİZ

KUVAYİ  MİLLİYE

                                                             YEDİNCİ BAP 

 

Burhan Bursalıoğlu

Önemli  nedenlerden ötürü ara vermek mecburiyetinde  kaldığım Nazım Hikmet RAN'ın KUVAYİ   MİLLİYE  şiirinin  7. bap ı nı yayınlıyorum.




922 AĞUSTOS AYI
ve
KADINLARIMIZ
ve
6 AĞUSTOS EMRİ
ve
BİR ÂLETLE BİR İNSANIN HİKÂYESİ
 
 
Ayın altında kağnılar gidiyordu.
Kağnılar gidiyordu Akşehir üstünden Afyon'a doğru.
Toprak öyle bitip tükenmez,
dağlar öyle uzakta,
sanki gidenler hiçbir zaman
                 hiçbir menzile erişmiyecekti.
Kağnılar yürüyordu yekpare meşeden tekerlekleriyle.
Ve onlar
             ayın altında dönen ilk tekerlekti.
Ayın altında öküzler
başka ve çok küçük bir dünyadan gelmişler gibi
                                          ufacık, kısacıktılar,
ve pırıltılar vardı hasta, kırık boynuzlarında
ve ayakları altından akan
                       toprak,
                             toprak
                                   ve topraktı. 

Gece aydınlık ve sıcak
ve kağnılarda tahta yataklarında
koyu mavi humbaralar çırılçıplaktı.
Ve kadınlar
birbirlerinden gizliyerek
bakıyorlardı ayın altında
geçmiş kafilelerden kalan öküz ve tekerlek ölülerine.
Ve kadınlar,
bizim kadınlarımız :
korkunç ve mübarek elleri,
              ince, küçük çeneleri, kocaman gözleriyle
                                        anamız, avradımız, yârimiz
ve sanki hiç yaşamamış gibi ölen
ve soframızdaki yeri
                 öküzümüzden sonra gelen
ve dağlara kaçırıp uğrunda hapis yattığımız
ve ekinde, tütünde, odunda ve pazardaki
ve karasabana koşulan
ve ağıllarda
ışıltısında yere saplı bıçakların
oynak, ağır kalçaları ve zilleriyle bizim olan
                                           kadınlar,
                                                 bizim kadınlarımız
şimdi ayın altında
kağnıların ve hartuçların peşinde
harman yerine kehribar başaklı sap çeker gibi
aynı yürek ferahlığı,
aynı yorgun alışkanlık içindeydiler.
Ve on beşlik şarapnelin çeliğinde
                             ince boyunlu çocuklar uyuyordu.
Ve ayın altında kağnılar
               yürüyordu Akşehir üstünden Afyon'a doğru.

«6 Ağustos emri» verilmiştir.
Birinci ve İkinci ordular, kıt'aları, kağnıları, süvari alaylarıyla
yer değiştiriyordu, yer değiştirecek.
98956 tüfek,
                325 top,
                        5 tayyare,
2800 küsur mitralyöz,
2500 küsur kılıç
ve 186326 tane pırıl pırıl insan yüreği
ve bunun iki misli kulak, kol, ayak ve göz
                        kımıldanıyordu gecenin içinde.
Gecenin içinde toprak.
Gecenin içinde rüzgâr.
Hatıralara bağlı, hatıraların dışında,
                             gecenin içinde :
       insanlar, âletler ve hayvanlar,
demirleri, tahtaları ve etleriyle birbirine sokulup,
korkunç
            ve sessiz emniyetlerini
                               birbirlerine sokulmakta bulup,
kocaman, yorgun ayakları,
                               topraklı elleriyle yürüyorlardı. 

Ve onların arasında
Birinci Ordu İkinci Nakliye Taburu'ndan
                                          İstanbullu şoför Ahmet
                                                 ve onun kamyoneti vardı.
Bir acayip mahlûktu üç numrolu kamyonet :
İhtiyar,
          cesur,
                   inatçı ve şirret.
Kırılıp dağlarda kalan sol arka makası yerine
şasinin altına, dingilin üzerine
budaklı bir gürgen kütüğü sarmış olmasına rağmen
ve kalb ağrılarıyla
ve on kilometrede bir
karanlığa yaslanıp durduğu halde
ve vantilâtöründe dört kanattan ikisi noksan iken
şahsının vekarlı kudretini resmen biliyordu :
«6 Ağustos emri»nde ondan ve arkadaşlarından
«... ihzar ve teşkil edilmiş bulunan
ve cem'an 300 ton kabiliyetinde kabul olunan
100 kadar serî otomobil...» diye bahsediliyordu.
İhzar ve teşkil olunanlar,
                        bu meyanda Ahmet'in kamyoneti,
insanların, âletlerin ve kağnıların yanından geçip
Afyon - Ahırdağları ve imtidadına doğru iniyorlardı.
Ahmet'in kafasında uzak bir şehir ve bir şarkı vardı.
Bu şarkı nihaventtir
ve beyaz tenteli sandalları,
                           siyah mavnaları,
                                güneşli karpuz kabuklarıyla
                                bir deniz kıyısındadır şehir.
Vantilâtörde adedi devir
                     düşüyor gibi.
Arkadaşlar ileri geçtiler. 

Ay battı.
Manzara yıldızlardan ve dağlardan ibaret.
Sen Süleymaniyelisin oğlum Ahmet,
çınar dibinde iki mars bir oyunla yenip Bücür'ü,
kalk,
sıra servilerin önünden yürü,
çeşmeyi geç,
mektep bahçesi, medreseler,
orda, Harbiye Nezareti'nin arka duvarında
siyah çarşaflı bir kadın
çömelip yere
darı serper güvercinlere
ve papelciler
şemsiye üstünde papaz açarlar.
Motor mızıkçılık ediyor,
bizi dağ başlarında bırakacak meret.
Ne diyorduk oğlum Ahmet?
Dökmeciler sağda kalır,
derken, Uzunçarşı'ya saparken,
köşede, sol kolda seyyar kitapçı :
                       «Hikâyei Billûr Köşk»,
                       altı cilt «Tarihi Cevdet»
                       ve «Fenni Tabâhat».
Tabâhat, mutfaktan gelirmiş,
yani yemek pişirmek.
Hani, uskumru dolmasına da bayılırım pek.
Yaldızlı kuyruğundan tutup
bir salkım üzüm gibi yersin.
İlerde bir süvari kolu gidiyor,
                        saptılar sola.
Uzunçarşı'yı dikine inersin.
Sandalyacılar, tavla pulcuları, tesbihçiler. 

Ve sen İstanbullu,
sen kendi ellerinin hünerine alışmış olduğundan
şaşarsın İstanbullulara :
ne kadar ince, ne çeşitli hünerleri var, dersin.
Rüstem Paşa Camii.
Urgancılar.
Urgancılarda yüz parça yelkenli gemiyi
ve hesapsız katır kervanlarını donatacak kadar
urgan, halat ve dökme tunçtan çıngıraklar satılır.
Zindankapı, Babacafer.
Uzakta Balıkpazarı.
Kuruyemişçiler.
Yemiş iskelesindeyiz :
                     sandalları, mavnaları,
                               güneşli karpuz kabuklarıyla
                                               yüzüne hasret kaldığım deniz.
Sol arka lastik hava mı kaçırıyor ne?
İnip
baksam...
Yemiş iskelesinden dilenci vapuruna binip
Eyüp'te Niyet Kuyusu'na gittikti.
Elleri yumuk yumuk,
bacakları biraz çarpıktı ama,
yeşil zeytin tanesi gibi gözler.
Kaşları da hilâl gibi çekikti.
Tam Kasımpaşa'ya yaklaştık, beyaz başörtüsü...
Lastik hava kaçırıyor.
Derdine deva bulmazsak eğer...
Dur bakalım Babacafer...
Üç numrolu kamyonet durdu.
Karanlık.
Kriko.
Pompa.
Eller.
Küfreden ve küfrettiğine kızan elleri
lastikte ve ihtiyar tekerlekte dolaşırken
Ahmet hatırladı :
bir gece nüzüllü babaannesini
                                     sedirden sedire taşırken
                                                                 kadıncağız...

İç lastik boydan boya patladı.
Yedek?
Yok.
Dağlarda avaz avaz
               imdat istemek?
Sen Süleymaniyelisin oğlum Ahmet,
sana tek başına verilmiştir üç numrolu kanyonet.
Hem, hani bir koyun varmış,
                       kendi bacağından asılan bir koyun.
Süleymaniyeli şoför Ahmet
                                    soyun...
Soyundu.
Ceket, külot, pantol, don, gömlek ve kalpak
                                          ve kırmızı kuşak,
Ahmet'i postallarının üstünde çırılçıplak
                                            bırakarak
                        dış lastiğin içine girdiler,
                                               şişirdiler.
Bu şarkı nihaventtir.
Deniz kıyısında bir şehir...
Beyaz başörtüsü...
Saatta elli yapıyoruz...
Dayan ömrümün törpüsü,
dayan da dağlar anadan doğma görsün şoför Ahmet'i,
dayan arslan...

Hiçbir zaman
            böyle merhametli bir ümitle sevmedi
                                                        hiçbir insan
                                                             hiçbir âleti...